Κρήνη Rimondi

Η κρήνη Rimondi οικοδομήθηκε το 1626 από τον ρέκτορα  Alvise Rimondi στη θέση παλιότερης κρήνης στο κέντρο της βενετική πόλης. η κρήνη υδρευόταν από τις πηγές του S. Zuanne, στα νοτιοανατολικά της πόλης.

Η πρόσοψη της κρήνης είναι χτισμένη με ισόδομο σύστημα. Τέσσερις ημικιονίσκοι χωρίζουν την πρόσοψη σε τρία μέρη. Σε καθένα από αυτά προβάλλει από μια πλάκα με ανάγλυφο τερατόμορφο προσωπείο. Από τα στόματα των τεράτων ρέει το νερό. Πάνω από τον κεντρικό κρουνό, ανοίγεται μικρή κόγχη και πάνω από αυτήν έχει εντοιχιστεί το οικόσημο του ιδρυτή της κρήνης, ρέκτορα Alvise Rimondi. Οι κίονες υποβαστάζουν επιστύλιο, ζώνη, γείσο και επίστεψη. Στη ζώνη σώζεται μερικώς λατινική επιγραφή: "...ICAE LIBERALITATIS IONTES IN...". Τα υπόλοιπα τμήματα της κρήνης που διατηρούνται γύρω από την προαναφερόμενη κατασκευή, ανήκουν σε άλλες οικοδομικές φάσεις.

Η κρήνη καλύφθηκε στη διάρκεια της οθωμανικής περιόδου με έναν ημισφαιρικό θόλο, ο οποίος στηριζόταν σε τρία οξυκόρυφα τόξα.
Σήμερα σώζεται το ανατολικό τόξο και μικρό τμήμα του νότιου. Ο κοινός πεσσός φέρει ανάγλυφη απεικόνιση τεμένους με ημισέληνο στην κορυφή. Το υπόλοιπο τμήμα της οθωμανικής κατασκευής κατεδαφίστηκε για τη διάνοιξη του δρόμου στα τέλη της δεκαετίας του 1940.

Ο Εβλιά Τσελεμπί την αναφέρει το 1669 ως "βασιλική κρήνη" (kral çeşmesi) και αναφέρεται με θαυμασμό στη διακόσμησή της: "Από όλες [τις κρήνες του Ρεθύμνου], η βασιλική κρήνη στην πλατεία της αγοράς είναι η πλέον αξιοθαύμαστη, μια πηγή ζωής. Ο Φράγκος γλύπτης, τεχνίτης του μαρμάρου, κατασκεύασε ποικίλες παραστάσεις. Από τα στόματα, τις μύτες και τα γεννητικά όργανα κάθε είδους ομοιωμάτων τρέχει ένας πίδακας διαυγούς νερού. Όσοι βλέπουν αυτές τις μορφές μένουν ενεοί και εκστατικοί."

Ο Χατζιδάκης σημειώνει την ύπαρξη σιντριβανίου στο κέντρο της πλατείας στην περιοχή του Ρεθύμνου.

Βλ.και digital crete: Βενετική εποχή-Γλυπτική

Βλ.και digital crete: Στα χρόνια των Οθωμανών.

Spiridione Alessandro Curuni, Lucilla Donati, Creta Veneziana, Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti, Βενετία 1988, σ. 227, αρ. φωτ. 385.

Giuseppe Gerola, Monumenti Veneti nell' Isola di Creta IV, Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti, Βενετία 1932/1940, σ. 61-63, εικ. 36.

Πετρούλα Βαρθαλίτου, “Περίτεχνες κρήνες με γλυπτό διάκοσμο”, (υπό έκδοση).

Ιορδάνης Δημακοπουλος, "Η "Μεγάλη Βρύση" του Ρεθύμνου", Κρητικά Χρονικά 22 (1970), 322-343.

Χάρης Στρατιδάκης, 370 μνημειακά κενά στην ιστορική τοπογραφία του Ρεθύμνου, Ρέθυμνο 2014, σ. 122 και 199.

Αλεξίου, Στυλιανός "Βενετοκρητικές επιγραφές Σιλάμου, Περβολιών, Ρεθύμνου",  Ο.Γκράτζιου, Χρ. Λούκος (επιμ. Ψηφίδες. Μελέτες Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Τέχνης στη Μνήμη της Στέλλας Παπαδάκη-Oekland, Ηράκλειο 2009, σ. 221-227.

Α. Μαλαγαρη, Χ. Στρατιδακης, Ρέθυμνο: Οδηγός για την πόλη και τα περίχωρά της, Αθήνα, Αλκμήνη Μαλαγάρη-Χάρης Στρατιδάκης, 1995 (4η έκδοση), σ. 21-22.

Κάντω Φατούρου-Ησυχάκη, "Η Κρητική Αναγέννηση και τα ιταλικά πρότυπα της αρχιτεκτονικής της", Αριάδνη 1 (1983), 103-138 , σ. 124-5 .

Ιωσήφ Χατζιδάκης, Περιήγησις εις Κρήτην, τύποις Νικολάου Βαρβαρέσου, Ερμούπολη 1881, σ. 67.