Κρήνη του Μιρζά Εφέντι

Κατηγορίακρήνη
Γενικές πληροφορίες για τη διαχείριση νερού
Γραπτές μαρτυρίες
Υλικά κατάλοιπα
ΌνομαΚρήνη του Μιρζά Εφέντι
Άλλες ονομασίες
Χρήση δημόσια/ιδιωτική
Εποχή κατασκευής/πρώτης αναφοράςΟθωμανική
Αιώνας19ος
Έτος1843
ΝομόςΗρακλείου
ΕπαρχίαΤεμένους
ΟικισμόςΗράκλειο
Θέση (αρχική)Οδός Aλμπέρ 17, στην όψη του κτιρίου της Ιταλικής Αρχαιολογικής Σχολής.
Θέση (σημερινή)(δεν έχει οριστεί)
Περιγραφή

Η κρήνη, η οποία βρίσκεται κάτω από το σαχνισί (εξώστη) του κονακιού του Μιρζά Εφέντι, που στεγάζει σήμερα την Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή, φέρει επιγραφή, με βάση την οποία χρονολογείται το έτος Εγίρας 1259 (1843). Η κρήνη είναι απλή, χτισμένη σε ισόδομο σύστημα, χωρίς γλυπτή διακόσμηση. Ημικυκλικό τόξο που βαίνει σε πεσσούς δημιουργεί εσοχή, στο κέντρο της βρίσκεται η τετράγωνη πλάκα κρουνού. Το τόξο εγγράφεται σε ορθογώνιο που στέφεται με απλό, ελάχιστα προεξέχον γείσο. Πάνω από το γείσο έχει τοποθετηθεί η επιγραφή της ίδρυσης της κρήνης.


Η επιγραφή αναφέρει σε  μετάφραση:
"Αν υπάρχει κάποιος που επιθυμεί το νέκταρ σε αυτό το νερό, ας ρέει (το νέκταρ) στο μερίδιό του (;) σε αυτή την ωραία κρήνη. Τώρα, ο Μιρζά Εφέντι ενστάλαξε τη γεναιοδωρία του, κατασκευάζοντας εδώ και κάνοντας να τρέξει νερό μια τόσο κομψή (;) κρήνη. Και εγώ συνέθεσα το χρονόγραμμά της για εκείνον (;) για τον οποίο ένιωσα ευφροσύνη: Έλα, πιές, το νέκταρ που διοχέτευσε (σε αυτή) ο Αχμέτ Εφέντι. 1259 (1843)"Digital Crete: στα χρόνια των Οθωμανών.
Η κρήνη έδωσε το όνομά της στη γειτονιά, που αποκαλείται "στου Μιρζά Εφέντι τη βρύση" (Σταυρινίδης 1969, ar. 2).
Η κρήνη διατηρείται σε καλή κατάσταση, αλλά δεν λειτουργεί πια.

βλ.και Digital Crete: στα χρόνια των Οθωμανών

Δείτε την εγγραφή στον "Αρχαιολογικό Άτλαντα"
Βιβλιογραφία

Σταυρινίδης Νικόλαος, "Οι φιλανθρωπικές κρήνες του Μεγάλου Κάστρου (τα Σεμπίλια) ", Εφημερίδα "Πατρίς", 18/11/1969.

Τζομπανάκη Χρυσούλα, Το Ηράκλειο εντός των τειχών: Αστική αρχιτεκτονική των νεώτερων χρόνων από τις αρχές του 19ου έως και την τέταρτη δεκαετία του 20ου αιώνα,Ηράκλειο, Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος-Τμήμα Ανατολικής Κρήτης, 2000, σ. 137.