Κρήνη του μεγάλου βεζίρη (Vezir-i azam çeşmesi)

Κατηγορίακρήνη
Γενικές πληροφορίες για τη διαχείριση νερού
Γραπτές μαρτυρίες
Υλικά κατάλοιπα
ΌνομαΚρήνη του μεγάλου βεζίρη (Vezir-i azam çeşmesi)
Άλλες ονομασίες
Χρήση δημόσια/ιδιωτική
Εποχή κατασκευής/πρώτης αναφοράςΟθωμανική
Αιώνας17ος
Έτος1669
ΝομόςΗρακλείου
ΕπαρχίαΤεμένους
ΟικισμόςΗράκλειο
Θέση (αρχική)(δεν έχει οριστεί)
Θέση (σημερινή)(δεν έχει οριστεί)
Περιγραφή

Όπως σημειώνει ο Εβλιά Τσελεμπί, στην αυλή, στη βόρεια πλευρά του τζαμιού του μεγάλου βεζίρη Φαζίλ Αχμέτ Πασά Κιοπρουλού (ναός του Αγίου Τίτου) υπήρχε δεξαμενή, πρόσφατα κτισμένη, για τον τελετουργικό καθαρμό των πιστών (şadırvan). Η δεξαμενή καλυπτόταν με θόλο, ο οποίος στηριζόταν σε έξι μαρμάρινους κίονες (digital crete: Στα χρόνια των Οθωμανών).
Στις καταχωρήσεις στο κατάστιχο του καδή του Χάνδακα στις 10 Οκτωβρίου 1719 (Σταυρινίδης 1984, σ. 48-51), στις 26 Αυγούστου 1722 (Σταυρινίδης 1984, σ. 119-121) και στις 27 Οκτωβρίου 1764 (Σταυρινίδης 1985, σ. 239-241) καταγράφεται ότι στην κρήνη του τζαμιού διοχετεύονταν οκτώ μασούρες νερό.

Ο Σταυρινίδης υποθέτει ότι η κρήνη κατεδαφίστηκε μετά τα γεγονότα του 1898, όταν κάηκε η Αγορά του Βεζίρη και έγινε νέα διαρρύθμιση του χώρου γύρω από το τζαμί (Σταυρινίδης, 1969).

Βλ.και digital crete: Στα χρόνια των Οθωμανών.


 

Δείτε την εγγραφή στον "Αρχαιολογικό Άτλαντα"
Βιβλιογραφία

Νικόλαος Σταυρινίδης, Μεταφράσεις τουρκικών ιστορικών εγγράφων αφορώντων εις την ιστορίαν της Κρήτης, E': Έγγραφα της περιόδου ετών 1752-1765 (Εγίρας 1165-1179), Ηράκλειο, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη Ηρακλείου, 1985, σ. 239-242.

Ελένη Καραντζίκου, Οι συνοικίες του τουρκοκρατούμενου Χάνδακα (1670-1673), αδημοσίευτη διπλωματική εργασία, Ρέθυμνο, Πανεπιστήμιο Κρήτης-Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας, 1999, σ. 39-40.

Νίκη Κριτσωτάκη, "Ο ιερός ναός του Αγίου Τίτου στο Χάνδακα", Πεπραγμένα του Ζ' Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου, τόμος Β1, Τμήμα Βυζαντινών και Μέσων Χρόνων, Β1, Ρέθυμνο, Ιστορική – Λαογραφική Εταιρεία Ρεθύμνης, 1995, σ. 347-360, 359-360.

Νικόλαος Σταυρινίδης, "Οι φιλανθρωπικές κρήνες του Μεγάλου Κάστρου (τα Σεμπίλια) ", Εφημερίδα "Πατρίς" 2-18/11/1969, αρ. 5.

Evliya Çelebi, Evliya Çelebi seyahatnamesi Topkapı Sarayı Kütüphanesi Bağdat 308 Numaralı Yazmanın Transkripsiyonu - Dizini, επιμ. Seyit Ali Kahraman, Yücel Dağlı, Robert Dankoff, 10 τ., Κωνσταντινούπολη, Yapı Kredi Yayınları, 2003, τ. 8, σ. 225, 228