Κρήνη του Ετχέμ Μπέι γιου του Κλαψάρ-ζαντέ Γιουνούς Αγά (Μεσκηνόβρυση)

Κτητορική επιγραφή κρήνης η οποία ιδρύθηκε το 1863-64. Η κρήνη κατεδαφίστηκε κατά τη διάνοιξη της οδού Ηλιάκη και στη συνέχεια η επιγραφή της εντοιχίστηκε στη βορειοδυτική γωνία του Δημοτικού Κήπου Ρεθύμνου.
Η κρήνη οικοδομήθηκε από τον Ετχέμ Μπέı, γιο του Κλαψάρ-ζαντέ Γιουνούς Αγά, όπως αναγράφεται στην επιγραφή. Οι γιοι του Κλαψάρ-ζαντέ Γιουνούς Αγά, ο Ετχέμ και ο Κασίμ Μπέι φρόντισαν για την ανέγερση τεσσάρων κρηνών στο Ρέθυμνο, όπως μαρτυρούν οι παρόμοιες επιγραφές.

Η επιγραφή είναι μαρμάρινη, έχει ορθογώνιο σχήμα με τριγωνική κορυφή. Η κορυφή κοσμείται με καλάθι φορτωμένο με καρπούς. Από το καλάθι εκκινούν δυο συμμετρικοί βλαστοί που εξελίσονται σε φύλλα και έλικες, πέφτουν συμμετρικά δεξιά και αριστερά του καλαθιού, ακολουθώντας το σχήμα της πλάκας. Η επιγραφή αναπτύσσεται σε δύο στήλες και τέσσερις σειρές ορισμένες με πλαίσιο. Σε αυτήν αναφέρεται σε μετάφραση:
"Παλαιότερα δεν υπήρχε κρήνη σε αυτή η συνοικία, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να βρίσκονται σε ένδεια και να αγωνιούν διαρκώς για να εξασφαλίσουν νερό. Ο Ετχέμ Μπέι, γιος του Κλαψάρ-ζαντέ Γιουνούς Αγά, έχτισε μια κρήνη, επιθυμώντας την αμοιβή και την άφεση του Θεού. Όσοι πίνουν αυτό το νερό ας μνημονεύουν με μια φατιχά τον δωρητή, ώστε να είναι πλήρης ανταμοιβών στον παράδεισο. Το έντεχνο ημιστίχιο χρονόγραμμα: Πιες τρεχούμενο νερό από αυτή την επιθυμητή κρήνη για την αγάπη του Θεού! 1280 [1863/64]".

Από την κρήνη αυτή εξυπηρετούνταν οι λεπροί που ήταν εκτοπισμένοι κοντά στο μουσουλμανικό νεκροταφείο του Ρεθύμνου και γι' αυτό ονομαζόταν Μεσκηνόβρυση (Μαλαγάρη-Στρατιδάκης 1995, σ. 23).

Βλ.και digital crete: Στα χρόνια των Οθωμανών.

Nusret Çam, Yunanistan'daki Türk eserleri / Turkish Monuments in Greece, Άγκυρα, Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2000, σ. 90.

Α. Μαλαγάρη, Χ. Στρατηδάκης, Ρέθυμνο: Οδηγός για την πόλη και τα περίχωρά της, Αθήνα, Αλκμήνη Μαλαγάρη-Χάρης Στρατιδάκης, 1995 (4η έκδοση), σ. 23.