Βιβλιογραφία και πρωτογενείς πηγές

Οθωμανικά Αρχεία

ΤΑΗ: Τούρκικο Αρχείο Ηρακλείου

BOA: Başbakanlık Osmanlı Arşivi (Οθωμανικό Αρχείο της Πρωθυπουργίας [στην Κωνσταντινούπολη])

Εφημερίδες

Εφημερίδα «Αρκάδιον»

Εφημερίδα The Graphic

Ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις

Διαρκής Κατάλογος των Κηρυγμένων Αρχαιολογικών Χώρων και Μνημείων της Ελλάδος

Ελληνικοί Μύλοι

Ρέθυμνο: οίκηση 53 αιώνων

Digital Crete: Αρχαιολογικός Άτλας

Digital Crete: Στα χρόνια των Οθωμανών

Travelogues - με το βλέμμα των περιηγητών

Water in Crete

Βιβλιογραφία

Αϊβαλή κ.ά. 2010: Γκιουλσούν Αϊβαλή – Μαρίνος Σαρηγιάννης – Φωτεινή Χαιρέτη – Πηνελόπη Φωτεινού, Ιεροδικείο Ηρακλείου. Τέταρτος κώδικας, 1672-1674/1683-1686, επιμ. Ελισάβετ Α. Ζαχαριάδου, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη Ηράκλειο 2010.

Αϊβαλή κ.ά. 2014: Γκιουλσούν Αϊβαλή – Ηλίας Κολοβός – Μαρίνος Σαρηγιάννης, Ιεροδικείο Ηρακλείου. Δεύτερος Κώδικας. Μέρος Α΄ (1661-1665). Μέρος Β΄ (1670-1671), επιμ. Ελισάβετ Α. Ζαχαριάδου, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη Ηράκλειο 2014.

Αλεξίου 2009: Στυλιανός Αλεξίου, «Βενετοκρητικές επιγραφές Σιλάμου, Περιβολίων Ρεθύμνου», στο Όλγα Γκράτζιου –  Χρήστος Λούκος (επιμ.), Ψηφίδες. Μελέτες Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Τέχνης στη μνήμη της Στέλλας Παπαδάκη-Oekland, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2009, σ. 221–227.

Αλετράς 2012: Ζαχαρίας Αλετράς, «Ο Υδαταγωγός του Μοροζίνι στις Μεσαμπελιές», Cretalive 28.11.2012.

Αλετράς υπό έκδοση: Ζαχαρίας Αλετράς, «Τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας τεσσάρων μεσοβυζαντινών λουτρών στο κέντρο του Ηρακλείου», Αρχαιολογικό Έργο Κρήτης 4.

Ανδριανάκης 1997: Μιχάλης Ανδριανάκης, Η Παλιά πόλη των Χανίων, Αδάμ, Αθήνα 1997.

Ανδριανάκης 2019: Μιχάλης Ανδριανάκης, «Η υπόγεια κρήνη της Σπλάντζιας», Έρεισμα 45-46 (2019), σ. 28-49.

Ανδριανάκης (υπό έκδοση): Μιχάλης Ανδριανάκης, «Αναζητώντας τη βενετσιάνικη πόλη των Χανίων», στο Μαρία Βακονδίου – Όλγα Γκράτζιου (επιμ.), Η γλυπτική στη βενετική Κρήτη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο.

Ανδροβιτσανέα 2017: Άννα Ανδροβιτσανέα, Το οθωμανικό σύστημα υδροδότησης : η πόλη του Ρεθύμνου, σεμιναριακή εργασία, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Τομέας Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών, 2017.

Αχτύπη 2008: Μαρία Αχτύπη, Λαϊκές κρήνες στο Ρέθυμνο (πτυχιακή εργασία), Α.Τ.Ε.Ι. Πειραιά, Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών, Τμήμα Πολιτικών Δομικών Έργων, Αθήνα 2008.

Βαρθαλίτου 2007: Πετρούλα Βαρθαλίτου, «Η κρήνη Bembo στον Χάνδακα», στο Όλγα Γκράτζιου (επιμ.), Γλυπτική και λιθοξοϊκή στη λατινική Ανατολή, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2007, σ. 152-163.

Βαρθαλίτου (υπό έκδοση): Πετρούλα Βαρθαλίτου, «Περίτεχνες κρήνες με γλυπτό διάκοσμο», στο Μαρία Βακονδίου – Όλγα Γκράτζιου (επιμ.), Η γλυπτική στη βενετική Κρήτη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο υπό έκδοση..

Βαρούχα κ.ά. 2008: Μαρία Βαρούχα – Φωτεινή Χαιρέτη  – Μαρίνος Σαρηγιάννης, Ιεροδικείο Ηρακλείου. Πέμπτος Κώδικας, 1673/1675, Μέρος Α΄ και 1688/1689, Μέρος Β΄, επιμ. Ελισάβετ Ζαχαριάδου, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο 2008.

Βελεγράκη 2013: Μαρίνα Βελεγράκη, Μελέτη σχεδίου χωρικής και οικιστικής οργάνωσης ανοιχτής πόλης (ΣΧΟΟΑΠ) Δήμου Τυλίσου. Το Πολιτιστικό και Ιστορικό Περιβάλλον, Ηράκλειο 2013.

Γάσπαρης 1994: Χαράλαμπος Γάσπαρης, Φυσικό και αγροτικό τοπίο στη μεσαιωνική Κρήτη. 13ος-14ος αι., (Yλικό, φυσικό και πνευματικό περιβάλλον στον βυζαντινό και μεταβυζαντινό κόσμο - 6, Ίδρυμα Γουλανδρή-Xορν), Αθήνα 1994.

Γάσπαρης 1997: Χαράλαμπος Γάσπαρης, Η γη και οι αγρότες στη μεσαιωνική Κρήτη, 13ος - 14ος αιώνας, Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα 1997.

Γιαπιτσόγλου 2015: Κώστας Γιαπιτσόγλου, Το φαράγγι των Μύλων· οργάνωση για δασική αναψυχή, ανάδειξη, προστασία και διαχείριση, Δήμος Ρεθύμνου, Εφορεία Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου, Ρέθυμνο 2015.

Δαφέρμος 2006, Αντώνης Δαφέρμος, «Νερόμυλοι του Μυλοποτάμου», στο Ειρήνη Γαβριλάκη / Γίαννης Τζιφόπουλος (επιμ.), Ο Μυλοπόταμος από την αρχαιότητα ως σήμερα, Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου, Πάνορμο, 24–30 Οκτωβρίου 2003, τ. VIIΙ: Νεότεροι Χρόνοι Λαϊκός Πολιτισμός, Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Ρεθύμνου, Ρέθυμνο 2006, σ. 57-74.

Δημακόπουλος 1970: Ιορδάνης Ε. Δημακόπουλος, «Η “Μεγάλη Βρύση” του Ρεθύμνου», Κρητικά Χρονικά 22 (1970), σ. 322–343.

Δρακάκης 2004: Μανόλης Γ. Δρακάκης, Μιχαήλ Μαράς. Νοτάριος Χάνδακα Κατάστιχο 149 (16 Ιανουαρίου - 30 Μαρτίου 1549), τ. Α΄, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο 2004.

Ελπίς Μέλαινα 2008: Ελπίς Μέλαινα (Marie Espérance von Schwartz), Περιηγήσεις στην Κρήτη (1866-1870). Με 14 τοπιογραφίες του Joseph Winckler και έναν χάρτη της Κρήτης, επιμ.-μτφρ. Ιωάννα Μυλωνάκη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2008.

Ηλιάκης – Χρονάκη 2002: Κωστής Ηλιάκης – Δάφνη Χρονάκη, Πέτρος Πατσιδιώτης, Νοτάριος Καινούριου χωριού των Καρών, Κατάστιχο 1546-1554, Δήμος Νεάπολης, Νεάπολη 2002.

Κακλαμάνης – Λαμπάκης 2003: Στέφανος Κακλαμάνης – Στυλιανός Λαμπάκης, Μανουήλ Γρηγορόπουλος. Νοτάριος Χάνδακα 1506-1532: διαθήκες, απογραφές, εκτιμήσεις, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο 2003.

Κανάκη 2008: Ελένη Κανάκη, λήμματα στο Έρση Μπρούσκαρη (επιμ.), Η οθωμανική αρχιτεκτονική στην Ελλάδα, Υπουργείο Πολιτισμού – διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων, Αθήνα 2008.

Κανετάκη 2004: Ελένη Κανετάκη, Οθωμανικά λουτρά στον ελλαδικό χώρο, Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, Αθήνα 2004.

Καραντζίκου 1999: Ελένη Καραντζίκου, Οι συνοικίες του τουρκοκρατούμενου Χάνδακα (1670-1673), μεταπτυχιακή εργασία, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας 1999.

Καραντζίκου – Φωτεινού 2003: Ελένη Καραντζίκου – Πηνελόπη Φωτεινού, Ιεροδικείο Ηρακλείου: Τρίτος Κώδικας (1669/73 και 1750/67), επιμ. Ελισάβετ Α. Ζαχαριάδου, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο 2003.

Καραντζίκου 2005: Ελένη Καραντζίκου, «Η ύδρευση του Χάνδακα κατά τα πρώτα χρόνια της τουρκοκρατίας (1669-1674)», Παλίμψηστον 19/20 (2005), σ. 197-206.

Κριτσωτάκη 1995: Νίκη Κριτσωτάκη, «Ο ιερός ναός του Αγίου Τίτου στο Χάνδακα», Πεπραγμένα του Ζ' Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου Ρέθυμνο, 25–31.8.1991, Ιστορική Λαογραφική Εταιρεία Ρεθύμνης, Ρέθυμνο 1995, τ. Β1, σ. 347-360.

Λαμπρινός 2010: Κώστας Λαμπρινός, Michiel Gradenigo, νοτάριος στη δουκική γραμματεία του Χάνδακα, libro 1593-1617, Κέντρον Ερεύνης του Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού, Ακαδημία Αθηνών, Αθήνα 2010.

Λούπης 1994: Δημήτρης Λούπης, Εβλιά Τσελεμπί: Οδοιπορικό στην Ελλάδα 1668-1671, Εκάτη, Αθήνα 1994.

Μαλαγάρη – Στρατιδάκης 1995: Αλκμήνη Μαλαγάρη – Χάρης Στρατιδάκης, Ρέθυμνο: Οδηγός για την πόλη και τα περίχωρά της, Αθήνα 1995, (4η έκδοση).

Μαρμαρέλη – Δρακάκης 2005: Τόνια Μαρμαρέλη – Μανόλης Γ. Δρακάκης (επιμ.), Μιχαήλ Μαράς. Νοτάριος Χάνδακα Κατάστιχο 149 (1 Απριλίου - 28 Ιουνίου 1549), τ. Β΄, , Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο 2005.

Μαρμαρέλη – Δρακάκης 2006: Τόνια Μαρμαρέλη – Μανόλης Γ. Δρακάκης (επιμ.), Μιχαήλ Μαράς Νοτάριος Χάνδακα Κατάστιχο 149 (1 Ιουλίου – 28 Σεπτεμβρίου 1549), τ. Γ΄, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο 2006.

Μαρμαρέλη – Δρακάκης 2009: Τόνια Μαρμαρέλη – Μανόλης Γ. Δρακάκης (επιμ.), Μιχαήλ Μαράς Νοτάριος Χάνδακα Κατάστιχο 149 (1 Οκτωβρίου-31 Δεκεμβρίου 1549), τ. Δ΄, , Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο 2009.

Μανούσακας 2011: Μανώλης Μανούσακας, «Φωτοαναδρομές», Χανιώτικα Νέα, 16 Ιουλίου 2011, σ. 3.

Μανούσακας 2013: Μανώλης Μανούσακας, «Κρήνες της τουρκοκρατίας», Χανιώτικα Νέα, 28 Σεπτεμβρίου 2013, σ. 3.

ΜΗΒΑΣ 1972: ΜΗΒΑΣ (Μηνάς Βαρδαβάς), «Οι κρήνες», Εφημερίδα Εθνική Φωνή, 3 Ιουλίου 1972.

Μπιλμέζη 2008: Χαρά Μπιλμέζη, λήμματα στο Έρση Μπρούσκαρη (επιμ.), Η οθωμανική αρχιτεκτονική στην Ελλάδα, , Υπουργείο Πολιτισμού – διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων, Αθήνα 2008.

Νερόμυλοι Δυτικής Μεσαράς 1985: Νερόμυλοι Δυτικής Μεσαράς Κρήτης. Φυσικό οικοσύστημα και υδάτινο δυναμικό, Μουσείο Κρητικής Εθνολογίας, Κέντρο Ερευνών, Βώροι 1985.

Ξανθουδίδης 1902: Στέφανος Ξανθουδίδης, «Συνθήκη μεταξύ της Ενετικής Δημοκρατίας και Αλεξίου Καλλιέργου», Αθηνά 14 (1902) σ. 283-331.

Ξανθουδίδης 1903: Στέφανος Ξανθουδίδης, «Χριστιανικαί επιγραφαί Κρήτης», Αθηνά 15 (1903), σ. 4-163.

Παλιούρας 1985: Θανάσης Παλιούρας, «Το Μοναστήρι του Προδρόμου στο Μπαλί», Πεπραγμένα Ε΄ Κρητολογικού Συνεδρίου, Άγιος Νικόλαος, 25.9.–1.10.1981, Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών, Ηράκλειο 1985, τ. 2, σ. 304–321.

Παπαδάκης 1986: Μιχάλης Παπαδάκης, «Μια αραβική επιγραφή και δύο τουρκικές στο Ρέθεμνος», Προμηθέας Πυρφόρος 29 (1986), σ. 109-114.

Παπαδάκης 2005: Χαρίδημος Παπαδάκης, Τα χασαπιά του Ρεθύμνου και όχι μόνο, Ρέθυμνο, εκδ. Δικηγορικός Σύλλογος Ρεθύμνης, Ρέθυμνο 2005.

Παπαδόπουλος 2013: Τζουάνες Παπαδόπουλος, Στο καιρό της σχόλης (L’Occio): αναμνήσεις από την Κρήτη του 17ου αιώνα, εισαγωγή – σχολιασμός Alfred Vincent, μετάφραση – επιμέλεια Nαταλία Δεληγιαννάκη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2013.

Παπιομύτογλου 1990: Γιάννης Παπιομύτογλου, «Στο Ρέθυμνο του 1894», Κρητολογικά Γράμματα 1 (1990), σ. 17-20.

Παπιομύτογλου 1999: Γιάννης Παπιομύτογλου, «Η πηγάδα της Μεγάλης Πόρτας», Ρεθεμνιώτικα Νέα 11 Φεβρουαρίου1999.

Πετρακάκη 2008: Αθηνά Πετρακάκη, ΠΥΞΙΔΑ. Οδηγός στην ιστορία του Ρεθύμνου, Ρέθυμνο 2008.

Πλατάκης 1965: Ελευθέριος Πλατάκης, «Ο Αλμυρός του Ηρακλείου», Κρητικά Χρονικά 19 (1965), σ. 54-104.

Πλάτων 1954: Νικόλαος Πλάτων, «Χρονικά», Κρητικά Χρονικά 8 (1954), σ. 499-517.

Πρακτικίδης 1983: Ζαχαρίας Πρακτικίδης, Χωρογραφία της Κρήτης, συνταχθείσα τω 1818, επιμ. Νικόλαος Σταυρινίδης, Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος-Τμήμα Ανατολικής Κρήτης, Ηράκλειο 1983.

Σπανάκης Ι, 1940: Στέργιος Σπανάκης, Μνημεία Κρητική Ιστορίας Ι. Relazione presentata nell’ eccellentissimo consiglio nel 17 Aprile M.D.LXXXIX Zuanne Mocenigo, Ηράκλειο 1940.

Σπανάκης 1949: Στέργιος Σπανάκης, «Η έκθεση του Δούκα της Κρήτης Ιωάννη Σαγκρέντο (1604)», Κρητικά Χρονικά 3 (1949) σ. 519-533.

Σπανάκης ΙΙ, 1950: Στέργιος Σπανάκης, Μνημεία Κρητική Ιστορίας ΙΙ. Relazione di Candia 1629 Francesco Moresini, Ηράκλειο 1950.

Σπανάκης 1950: Στέργιος Σπανάκης, «Η έκθεση του Δούκα της Κρήτης Ντολφίν Βενιέρ (1610)», Κρητικά Χρονικά 4 (1950) σ. 319-352.

Σπανάκης ΙΙΙ, 1953: Στέργιος Σπανάκης, Μνημεία Κρητική Ιστορίας ΙΙΙ. Relazione 1594: Letta nell’ eccellentissimo senato Filippo Pasqualigo, Ηράκλειο 1953.

Σπανάκης IV, 1958: Στέργιος Σπανάκης, Μνημεία Κρητική Ιστορίας IV. Relazione 1602 Benetto Moro, Ηράκλειο 1958.

Σπανάκης V, 1969: Στέργιος Σπανάκης, Μνημεία Κρητική Ιστορίας V. Relazione 1630 Francesco Basilicata, Ηράκλειο 1969.

Σπανάκης VI, 1976: Στέργιος Σπανάκης, Μνημεία Κρητική Ιστορίας VI. Relazione di Antonio Priuli, Provveditor Generale delle Armi in Candia 30 Marzo 1667. Relazione di Antonio Barbaro, Provveditor Generale delle Armi in Candia, 24 Febraro 1667, Ηράκλειο 1967.

Σπανάκης 1981: Στέργιος Σπανάκης, Η ύδρευση του Ηρακλείου, 828-1939, Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος-Τμήμα Ανατολικής Κρήτης, Ηράκλειο 1981.

Σπυρόπουλος 2015: Γιάννης Σπυρόπουλος, Οθωμανική διοίκηση και κοινωνία στην προεπαναστατική δυτική Κρήτη: αρχειακές μαρτυρίες (1817-1819), επιμ. Ασπασία Παπαδάκη, Γενικά Αρχεία του Κράτους, Ρέθυμνο 2015.

Σταρίδα – Κανάκη 2010: Λιάνα Σταρίδα ‒ Ελένη Κανάκη, «Ανασκαφές στην πόλη του Ηρακλείου ως το 2008», στο Μιχάλης Ανδριανάκης ‒ Ιρις Τζαχίλη (επιμ.), Αρχαιολογικό έργο Κρήτης ‒ Πρακτικά της πρώτης συνάντησης, Ρέθυμνο 28-30 Νοεμβρίου 2008, Εκδόσεις Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης, Ρέθυμνο 2010, σ. 402-413.

Σταρίδα 2013: Λιάνα Σταρίδα, Υπήρχε μια πόλη…Συνοικίες, δρόμοι, πλατείες του Μεγάλου Κάστρου, , Εκδόσεις Ίτανος, Ηράκλειο 2013.

Σταρίδα 2016: Λιάνα Σταρίδα, Υπήρχε μια πόλη… Τα θρησκευτικά μνημεία του Μεγάλου Κάστρου, τ. 3, , Εκδόσεις Ίτανος, Ηράκλειο 2016.

Σταυράκης 1890: Νικόλαος Σταυράκης, Στατιστική του πληθυσμού της Κρήτης μετά διαφόρων γεωγραφικών, ιστορικών, αρχαιολογικών, εκκλησιαστικών κτλ. ειδήσεων περί της νήσου, Τυπογραφείον «Παλλιγγενεσία» Ιω. Αγγελοπούλου, Αθήνα 1890.

Σταυριδάκης 2016: Κλεόνικος Σταυριδάκης, «Οι δρόμοι και ο πολιτισμός του νερού στο Αρκάδι», Νέα Χριστιανική Κρήτη 34 (2016) σ. 135-228.

Σταυρινίδης 1963: Νικόλαος Σταυρινίδης, «Κερά Παναγιά η Πισοτειχιώτισσα (το Ασμαλή Χαμαμί»), Πατρίς 13 Νοεμβρίου 1963.

Σταυρινίδης 1969: Νικόλαος Σταυρινίδης, «Οι φιλανθρωπικές κρήνες του Μεγάλου Κάστρου (τα Σεμπίλια)», Πατρίς 2-18 Νοεμβρίου 1969.

Σταυρινίδης Α΄, 1975: Νικόλαος Σταυρινίδης, Μεταφράσεις τουρκικών ιστορικών εγγράφων αφορώντων εις την ιστορίαν της Κρήτης, τ. Α': Έγγραφα της περιόδου ετών 1657-1672 (Εγίρας 1067-1082), Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο 1975.

Σταυρινίδης Β΄, 1976: Νικόλαος Σταυρινίδης, Μεταφράσεις τουρκικών ιστορικών εγγράφων αφορώντων εις την ιστορίαν της Κρήτης, τ. Β΄: Έγγραφα της περιόδου ετών 1672-1694 (Εγίρας 1083-1105), Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο 1976.

Σταυρινίδης Γ΄, 1978: Νικόλαος Σταυρινίδης, Μεταφράσεις τουρκικών ιστορικών εγγράφων αφορώντων εις την ιστορίαν της Κρήτης, τ. Γ΄: Έγγραφα της περιόδου ετών 1694-1715 (Εγίρας 1105-1127), Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο 1978.

Σταυρινίδης Δ΄, 1984: Νικόλαος Σταυρινίδης, Μεταφράσεις τουρκικών ιστορικών εγγράφων αφορώντων εις την ιστορίαν της Κρήτης, Δ': Έγγραφα της περιόδου ετών 1715-1752 (Εγίρας 1127-1165), Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο 1984.

Σταυρινίδης Ε΄, 1985: Νικόλαος Σ. Σταυρινίδης, Μεταφράσεις τουρκικών ιστορικών εγγράφων αφορώντων εις την ιστορίαν της Κρήτης, E': Έγγραφα της περιόδου ετών 1752-1765 (Εγίρας 1165-1179), Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο 1985.

Στρατιδάκης 2014: Χάρης Στρατιδάκης, 370 μνημειακά κενά στην ιστορική τοπογραφία του Ρεθύμνου, Σύλλογος κατοίκων παλιάς πόλης Ρεθύμνου, Ρέθυμνο 2014.

Σχέδιο Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών 2017: Σχέδιο Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών του Υδατικού Διαμερίσματος Κρήτης (EL 13). Προσχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών, Ειδική Γραμματεία Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, 2017 (3η έκδοση).

Τζομπανάκη 2007: Χρυσούλα Τζομπανάκη, Η αρχιτεκτονική στην Κρήτη - περίοδος των νεότερων χρόνων (Α2). Ταξίδια των ανέμων, ταξίδια των υδάτων, ανεμόμυλοι και νερόμυλοι της Κρήτης, αντλητικοί ανεμόμυλοι του Οροπέδιου Λασιθίου, Ηράκλειο 2007.

Φραγκάκι 1977: Ευαγγελία Φραγκάκι, «Τα Χαμάμια του Μεγάλου Κάστρου, προέλευσις και λειτουργία των», Αμάλθεια 30 (1977), σ. 3-20

Χαριτόπουλος 2009: Ευάγγελος Χαριτόπουλος, Η ενδοχώρα νότια του Ρεθύμνου κατά τον Ύστερο Μεσαίωνα: μελέτη και αξιολόγηση των αρχαιολογικών δεδομένων με εφαρμογή γεωγραφικών συστημάτων πληροφοριών (GIS), μεταπτυχιακή εργασία, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας 2009.

Χιδίρογλου 1985: Παύλος Χιδίρογλου, «Οθωμανικές επιγραφές της Κρήτης (πέτρες τάφων, τεμενών, τεκέδων, κρηνών και κτιρίων», Πεπραγμένα Ε΄ Κρητολογικού Συνεδρίου, Άγιος Νικόλαος, 25.9.–1.10.1981, Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών, Ηράκλειο 1985, τ. Γ', σ. 247-260.

Χατζιδάκης 1881: Ιωσήφ Χατζιδάκης, Περιήγησις εις Κρήτην, τύποις Νικολάου Βαρβαρέσου, Ερμούπολη 1881.

Ψαράκης 2004: Κωνσταντίνος Ψαράκης, «Φρούριο Φιρκά», Κρητική Εστία 10 (2004) σ. 197–226.

Ψιλάκης 1900: Βασίλειος Ψιλάκης, Ιστορία της Κρήτης από της απωτάτης αρχαιότητος μέχρι των καθ' ημάς χρόνων, τόμος Γ΄, Τυπογραφείον της «Νέας Ερεύνης», Χανιά 1900.

Anastasopoulos 2016: Antonis Anastasopoulos, «At the intersection between the practical and the sacred: mosque fountains in Ottoman Crete», COMITÉ INTERNATIONAL DES ÉTUDES PRÉ-OTTOMANES ET OTTOMANES. CIEPO-22 Symposium Trabzon, Turkey, 4 October-8 October 2016 (προφορική ανακοίνωση).

Arseven 2017: Celal Esad Arseven, Istilâhât-ı Mi'mâriyye/Osmanlı Dönemi Mimarlık Sözlüğü, μτφρ. Şeyda Alpay, Kaknüs yayınları, Κωνσταντινούπολη 2017.

Barozzi 2004: Francesco Barozzi, Descrittione dell'isola di Creta (Περιγραφή της Κρήτης) (1577/8). Mια γεωγραφική και αρχαιολογική περιγραφή της Kρήτης στα χρόνια της Αναγέννησης, εισαγωγή, έκδοση κειμένου, σχόλια και απόδοση στα ελληνικά Στέφανος Κακλαμάνης, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο 2004.

Bonneval – Dumas 2000: Philippe de Bonneval και Mathieu Dumas, Αναγνώριση της νήσου Κρήτης: μια ανέκδοτη μυστική έκθεση του 1783, μτφρ. και επιμ. Γιώργος Β. Νικολάου και Μανώλης Γ. Πεπονάκης, Μίτος, Ρέθυμνο 2000.

Buodelmonti 2002: Cristoforo Buondelmonti, Περιγραφή της νήσου Κρήτης, Ένας γύρος της Κρήτης στα 1415, μετάφραση – εισαγωγή Μαρία Αποσκίτη, Μικρός Ναυτίλος Ηράκλειο 2002, (2η έκδοση).

Calvert – Mech 1972: N.G. Calvert – F.I. Mech, «On water mills in central Crete», Transactions of the Newcomen Society 45 (1972), σ. 217-222.

Çam 2000: Nusret Çam, Yunanistan'daki Türk eserleri / Turkish Monuments in Greece, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Άγκυρα 2000.

Chalkiadakis 2012: Emmanouil Chalkiadakis, «The Water Supply to Heraklion, Crete, Greece From the Ottoman Period (1669) to the Present; the Modern Aqueduct and the Ancient Springs», IWA Specialized Conference on Water & Wastewater Technologies in Ancient Civilizations, Istanbul-Turkey 22-24 March 2012, σ. 459-466.

Clutton – Kenny 1977: A. El. Clutton – A. Kenny, «A vertical-axe water mill near Drosia, Crete», Κρητολογία 4 (1977) σ. 139-158.

Curuni – Donati 1988: Spiridione Alessandro Curuni – Lucilla Donati, Creta Veneziana, Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti, Βενετία 1988.

Gasparis 2008: Charalambos Gasparis, Catastici Feudorum Crete. Catasticum Chanee. 1314-1396, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα 2008.

Gerola III: Giuseppe Gerola, Monumenti Veneti nell’Isola di Creta III, Istituto Veneto di Scienze, Letteri ed Arti, Βενετία 1917.

Gerola IV: Giuseppe Gerola, Monumenti Veneti nell’isola di Creta, IV, Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti, Βενετία 1932–1940.

Greene 2000: Molly Greene, A shared world. Christians and Muslims in the Early Modern Mediterranean, Princeton University Press, Princeton 2000.

Grove – Conterio 1995: Jean M. Grove – Annalisa Conterio, «The climate of Crete in the sixteenth and seventeenth centuries», Climatic Change 30 (1995) σ. 223–247.

Hayden et.al. 1992: Βarbara Hayden – Jennifer A. Moody – Oliver Rackham, «The Vrokastro survey project, 1986-1989: research design and preliminary reports», Hesperia 61 (1992) σ. 293-353.

Jacoby 1994: David Jacoby, «La production du sucre en Crète vénitienne: l' échec d' une entreprise économique», στο Χρύσα Μαλτέζου, Θεοχάρης Δετοράκης, Χριστόφορος Χαραλαμπάκης (επιμ.), Ροδωνιά: τιμή στον Μ. Ι. Μανούσακα, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ρέθυμνο 1994, σ. 167-180.

Kahraman κ.ά. 2003: Seyit Ali Kahraman, Yücel Dağlı, και Robert Dankoff, Evliya Çelebi Seyahatnamesi Topkapı Sarayı Kütüphanesi Bağdat 308 Numaralı Yazmanın Transkripsiyonu-Dizini, τ. 8, Yapı Kredi Yayınları, Κωνσταντινούπολη 2003.

Kolovos – Kotzageorgis 2019: Elias Kolovos και Phokion Kotzageorgis, "Searching for the ‘Little Ice Age’ Effects in the Ottoman Greek Lands: The Cases of Salonica and Crete", στο Onur İnal και Yavuz Köse (επιμ.), Seeds of Power: Explorations in Ottoman Environmental History, The White Horse Press, Γουϊνγουίκ 2019, σ. 17-34.

Köprülü 1976: Orhan F.Köprülü, «Kandiye'de Köprlülülere ait kitabeler», İsmail Hakkı Uzunçarsılı'ya Armağan, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Άγκυρα 1976.

Noiret 1892: Hippolyte Noiret, Documents inédits pour servir à l’histoire de la domination vénitienne en Crète de 1380 à 1485, Thorin & fils, Παρίσι 1892.

Oğuz 2002: Mustafa Oğuz, Girit (Resmo) Ser‘iye Sicil Defterleri (1661-1067), διδακτορική διατριβή, , Marmara Üniversitesi, Κωνσταντινούπολη 2002.

Pasley 1991: Robert Pasley, Ταξίδια στην Κρήτη, μετάφραση – επιμέλεια Δάφνη Γόντικα, , Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο 1991.

Rackham – Moody 1996: Oliver Rackham – Jennifer Moody, The making of the Cretan landscape, Manchester, Manchester University Press, Νέα Υόρκη 1996.

Scott 1995: Charles Rochfort Scott, Περιηγήσεις στην Κρήτη: ένα άγνωστο οδοιπορικό του 1834, εισαγωγή Γεώργιος Π. Εκκεκάκης, μετάφραση Λίζα Εκκεκάκη, Ρέθυμνο 1995.

Sieber 1994: Franz W. Sieber, Ταξιδεύοντας στη νήσο Κρήτη το 1817, μετάφραση Διόνα Μούστρη, Ιστορητής, Αθήνα 1994.

Spratt 2007: T. A. B. Spratt, Ταξίδια και έρευνες στην Κρήτη του 1850, τόμοι Α-Β΄, μετάφραση Μαρία Ψιλάκη, σχόλια Νίκος Ψιλάκης, Εκδόσεις Καρμάνωρ Ηράκλειο 2007.

Spyropoulos 2018: Yannis Spyropoulos, «Running water for the officials, rainwater for the poor: symbolic use and control of water in early modern Ottoman Crete», Water Hist 10 (2018) σ. 103–112

Strataridaki 2009: Anna Strataridaki – Emmanouil Chalkiadakis – Nikos Gigourtakis, «The history of the Fundana spring aqueduct and its significance for the water supply of Heraklion city (Crete) through the ages», 2nd IWA International Symposium on Water and Wastewater Technologies in Ancient Civilizations. Μπάρι, Ιταλία, Μάιος 28-30, 2009, σ. 1-8.

Süreyya 1996: Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmanî, τόμος 1, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, Κωνσταντινούπολη 1996.

Tatcı κ.ά. 2000: Mustafa Tatci, – Cemal Kurnaz – Yaşar Aydemİr, Giritli Salacıoğlu Mustafa Celvetî Dîvân, Akçağ, Άγκυρα 2000.

Tournefort 2003: Joseph Pitton de Tournefort, Ταξίδι στην Κρήτη και τις νήσους του αρχιπελάγους, 1700-1702 Μετάφραση -εισαγωγή Μάκης και Μυρτώ Απέργη, σχόλια Μάκης Απέργης – Ειρήνη Λυδάκη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης Ηράκλειο 2003.

Tsakiri 2018: Romina Tsakiri «Cisterne, pozzi, fontane, mulini ed altre opera idrauliche: l’acqua come Potenza movente per la città di dominio Veneto. Creta ed Isole Ionie (secoli XVI_XVII)», Gestione dell’ acqua in Europa (XII-XVIII sec), Φλωρεντία, 2018 σ. 279-304.

Warren 1972: Peter Warren, «16th, 17th and 18th century British Travellers in Crete», Κρητικά Χρονικά 24 (1972) σ. 65-92.

Watrous et.al. 2004: L.Vance Watrous, – Despoina Hadzi-Vallianou – Harriet Blitzer, The plain of Phaistos. Cycles of Social Complexity in the Mesara Region of Crete, Cotsen Institute of Archaeology University of California, Los Angeles 2004.